Makine Atölyelerinde Çalışanlar İçin Genel İş Sağlığı Güvenliği Kuralları

Her yıl yayınlanan SSK İstatistik yıllıklarına baktığımızda hep içimiz kararır. Ah çekeriz, ah keşke’leri peş peşe sıralarız. Bir taraftan da işyerlerinde, atölyelerdeki şu sözler tekrar kulaklarımızdan çınlar.

  • Ateşe dayanıklı giysiler çok sıcak tutar !

  • Güvenlik araç gereci pek rahatsızdır !

  • Güvenlik araç gerecini patronum – yöneticim yakınımda olduğu sürece giyerim !

  • Zaten bana hayatta bir şey olmaz ! vb..

Acaba gerçek durum böyle mi?

Rakamlar, böyle olmadığını , “ateşin düştüğü yeri yaktığını“ söylüyor.

Örneğin: 2004 yılında Türkiye’de SSK’lılar 83 830 iş kazası, 341 meslek hastalığı geçirmiş . Bunlardan, 1693 kişi sürekli iş göremez duruma gelmiş, 843 de sabahleyin uğurlandığı evine bir daha sağ selim dönememiştir.

SSK kayıtlarına geçebilen, 2004 yılındaki iş kazalarının 1409’u , ölümlü iş kazasının 13, sürekli iş görmezliğin 56’sı, Makine İmalat ve Tamirat atölyeleri / işyeri’nde olmuştur.

 Ah keşke dememek için; öncelikle teknik / mekanik önlemler almalıyız. Daha sonra bir takım gerekli idari önlemler de alınmalıdır. Bunlara ilave olarak elbette çalışanların da bir takım iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyması zorunludur.

“Güvenliğimiz için hep beraber el ele” uymamız gereken bu kurallara bir göz atalım.

 Güvenli çalışmak için; yani kendinizin veya birlikte çalıştığınız arkadaşlarınızın iş kazalarından korunması için, tehlikeleri tanıması ve onlardan nasıl sakınılabileceğini veya onların nasıl ortadan kaldırılabileceğini bilmesi gerekir.

  • Çoğunlukla işe yeni başlayan tecrübesiz işçiler kazaya uğrarlar. Çünkü ya güvenlik kurallarını bilmiyorlardır ya da uygulamıyorlardır. Bu nedenle:

İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARINI VE GÜVENLİK TEÇHİZATINI KULLANMAYI ÖĞRENMENİZ ÇOK ÖNEMLİDİR.

  • Öncelikle işe uygun iş elbisesi giymeniz esastır.

Genel İş güvenliği Kuralları

  • İşyeri duvarlarına, dikkati çekecek şekilde “o işyeri için geçerli” özel güvenlik kuralları asılmalıdır.

– BU KURALLARI ÖĞRENİNİZ.

  • Yangın veya kaza olması hallerinde ne yapmanız gerektiğini öğreniniz.

  • Daima, size sağlanmış olan güvenlik araçlarını kullanınız.

  • Araç ve gereçlerdeki herhangi bir arızayı derhal amirinize bildiriniz.

  • İşyeri içerisinde asla koşmayınız.

 İşyerinin Temiz ve Düzenli Tutulması

  • İnsanların takılarak düşmesine yol açabilecek cisimleri ayak altında tutmayınız.

  • İşyerinin döşemesi üzerinde sıvı veya katı yağ döküntülerinin olmamasına dikkat ediniz. Kaygan bir zemin oldukça tehlikelidir.

  • Dökülen sıvı veya katı yağ ya da kimyasal maddeler dökülür dökülmez, temizlenmelidir.

  • Makina, mengene ve raflardan dışarıya uzanan metal çubuk ve parçalara dikkat ediniz.

  • Araç – gereç v.b. takımlar kullanıldıktan sonra yerlerine kaldırılmalıdır.

 El aletleri

  • Hiçbir zaman arızalı araç kullanmayınız. Özellikle gevşek başlıklı çekiçler çok tehlikelidir.

  • Başları çok çapaklanmış keskiler ellere zarar verebilir.

  • Sapsız bir eğeyi kesinlikle kullanmayınız. Daima sapının eğeye iyi oturmuş ve hasarsız olmasına dikkat ediniz.

  • Keskiyle birşeyi yontarken yongaların yakında duran birine gelmemesine dikkat ediniz.

 Tezgahlar

  • Bir makinayı, sizi onu yalnız başınıza kullanabilmenizi sağlayacak şekilde eğitilmediğiniz sürece kesinlikle kullanmayınız.

  • Makinayı çabucak nasıl durduracağınızı bildiğinizden emin olun. Durdurma düğmesinin yerini öğrenin.

  • Bir makinayı çalıştırmaya başlamadan önce, makinanın koruyucu siperlerinin yerinde olduğunu kontrol edin. Onlar oraya sizin güvenliğiniz için konulmuştur.

  • Kullandıktan sonra, kullandığınız makinayı daima temizleyin. Asla çalışan makinayı temizlemeye kalkışmayın.

  • Tezgahlar üzerindeki metal talaşları kaldırırken bir fırça veya talaş toplama çengeli kullanın. Onlara elle dokunmayın, ellerinizi kötü bir şekilde kesebilirsiniz.

  • Tezgahlar veya diğer elektrikli araçlar, ana elektrik şebekesine bağlıdır. Bir arıza olursa, hemen makinayı durdurup amirinize haber veriniz.

  • Tezgahları kullanırken, ellerinizi ciltde hasara ve tahrişe yol açabilecek kesme işlemine yardımcı olan sıvılara değdirebilirsiniz. İşe başlamadan önce ellerinizi koruyucu bir kremle koruyabilirsiniz. İşten sonra ellerinizi temiz suyla iyice yıkayınız.

 Basınçlı Hava

  • Zaman zaman kullandığınız araçların aksamını temizlemek için basınçlı hava kullanıyor olabilirsiniz. Basınçlı havayı insanlardan uzak tutmaya dikkat ediniz.

  • Basınçlı hava kullanırken daima koruyucu gözlük takınız.

  • Yüksek basınçlı hava akımı çok tehlikelidir, gerektiği gibi kullanılmazsa ciddi yaralanmalara veya ölüme bile sebep olabilir Dikkatli kullanınız !

  • Basınçlı hava borularında yoğunlaşmadan dolayı çoğu durumda biraz su bulunur. Bu su , otomatik olarak şekilde görüldüğü gibi bir hava filtresiyle dışarıya atılır.

 Kaldırma Araçları

  • Bir kaldırma aracını kullanmadan önce izin alınız.

  • Kaldırma araçları, üzerlerinde açık bir şekilde yazılı olan azami miktarlardaki bir yükü kaldırabilir. Kesinlikle taşınabilir yük sınırını aşmayınız.

  • Makina, zincir ve ipleri, gözle görülen arızaları bulunmadığından ve kaldırabilecek yüke göre doğru olarak konumlandırılmış olduklarından emin olmak için kontrol etmeyi ihmal etmeyiniz.

  • İşyerinizde kaldırma araçlarını başkaları kullanıyorsa, kaldırılan yüklerin altında yürümeyiniz.

 Yangında Yapılması Gerekenler

  • Yangın çıkması halinde ; derhal arkadaşlarınıza ve amirlerinize haber vermelisiniz. Varsa yangın ihbar butonunu kullanmalısınız..

  • Etrafınızdaki kimseleri uyarınız.

  • Parlayıcı – patlayıcı özelliği olan maddeleri ve teçhizatları yangın yerinden uzaklaştırınız.

  • Hava akımını önlemek için yangın kapılarını ve pencereleri kapatınız ve vantilatörleri durdurunuz.

  • İşyerindeki taşınabilir yangın söndürücülerle yangını söndürmeye çalışınız.

  • Eğer bir yağ veya magnezyum gibi bir metal yanıyorsa, ya da elektriksel bir yangın varsa, bu durumlarda su kullanmaktan kaçınınız, su patlamaya yol açabilir. Bu tür yangınlar için karbondioksitli söndürücüler kullanınız.

  • İtfaiye teşkilatı yangın yerine ulaşana kadar yangını söndürmeye çalışınız.

  • Eğer giysileriniz tutuşursa, hemen yere yatıp yerde yuvarlanınız. Eğer yakınlarda bir battaniye veya benzeri bir kumaş parçası varsa, buna sarınarak tutuşan bölgeyi söndürmeye çalışınız.

Yaralanma Halinde Yapılması Gerekenler

  • Yaralanma halinde; temel ilkyardım eğitimi görmüş ilk yardım servis üyesini veya amirinizi ya da ilk yardımdan sorumlu kişiyi çağırınız.

  • Eğer yaralı yürüyebiliyorsa onu sağlık merkezine götürünüz.

  • Eğer yaralı yürüyemiyorsa onu bir battaniyeye sarınız, çünkü sıcaklık şoku önleyecektir. Sonra da ilk yardım görevlisini bekleyiniz.

BİLİNCİNİ KAYBETMİŞ BİR KİMSEYİ ASLA AYILTMAYA ÇALIŞMAYINIZ.

  • Yaralıyı hareket ettirmeye teşebbüs etmeyiniz. İlk yardım görevlisi, yaralının taşınıp taşınmayacağına ve nereye götürüleceğine karar verecektir.

  • Yaralının solunumunun durmuş olabileceği bir durumla karşılaşabilirsiniz. Bu durumda ilk yardım bu konuda yetkili bir kimse tarafından yapılmalıdır. Ancak derhal uygulanabilecek bir ilk yardım, hayat kurtarabilir ve bunu denemek herkesin sorumluluğudur.

 Mekanik Atölyelerde Kişisel Koruyucu donanımlar

  • Bir makine atölyesinde çalışırken uygun iş giysileri giyilmelidir. Gevşek veya yırtık giysiler bir makineya kolay bir şekilde kaptırılabilir veya tehlikeli bir düşüşe sebep olabilir.

  • Üzerinize tam olarak oturan iş elbiselerini giyiniz.

  • Önünüzü ve ceplerinizi düğmeleyiniz.

  • Yakalarınızı ve kollarınızı düğmeleyiniz.

  • Saat ve yüzüklerinizi çıkartınız.

  • Uç tarafı takviyeli (çelik burunlu vb.) , kalın kaymayan tabanlı ve sağlam üst kısma sahip olan ayakkabılar giyiniz. Gevşek kalan herhangi bir ucu dışarıya taşmayacak şekilde ayakkabı bağlarınızı bağlayınız.

  • Eğer döner bir parçası bulunan bir makine başında çalışıyorsanız ve saçlarınız uzunsa bunlar uygun bir şapka altına (veya saç filesine) sıkıştırılmalıdır.

  • Makina koruma tertibatının (siper) mevcut olmadığı veya uçan parçacıklara karşı yeterli koruma sağlanamadığı durumlarda koruyucu iş güvenliği gözlükleri takılmalıdır.

  • Düşme tehlikesi olan cisimlerin bulunduğu bir alanda çalışıyorsanız koruyucu baret giyiniz.

  • Gürültü düzeyinin 80 desibeli aştığı alan ve makinelarda mutlaka kulak koruyucusu kullanınız.

  • Çok tozlu bir atmosferde veya boya, yağ vb. püskürtmesinin kullanıldığı yerlerde çalışmanız gerekiyorsa, uygun bir filtre ile birlikte bir yüz maskesi takınız.

  • Sıcak parçaları, saç gibi sivri malzemeleri ve tehlikeli kimyasal maddeleri taşırken daima eldiven kullanınız. (Matkap’ta çalışırken asla eldiven kullanmayınız).